Sa kabila ng lahat, alam nating walang absolut na programang pulitikal. Ang mga ito ay mga pamamaraan lamang at hindi lamang iyon ang pamamaraan.
Sa teolohiya, ang tawag dito ay “eschatological proviso” – isang probisyon na naglalagay ng limitasyon sa pagsuri sa larangan ng pulitika.
Anumang socio-political na pakikilahok ay palaging hindi sasapat sa mabubuting pagpapahalagang ayon sa Kaharian ng Diyos; kaya’t nangangailangan ito ng patuloy na pag-evaluate.
Sa kabilang banda, ang lubusan at absolut na paggamit ng “eschatological proviso” o permanent “allergy” ng political parties at ideologies sa Simbahan ay pinapasubalian ang ating tunay na pulitikal na pakikibaka ng nararapat na pananaw na panlipunan at praktikal na pamamaraan na nagiging daan upang magbigay sa mga tao ng konkeretong pamamaraan patungo sa pag-unlad ng tao at kanyang kalinangan.
“Patay ang pananampalatayang walang ideyolohiya,” ayon sa panulat ng isang Latin American theologian na si Juan Luis Segundo.
Ang manatili sa libel na abstrak na pagpapahalaga ay parang pagkitid ng Kristiyanong pananaw na walang kakayahang maisabuhay sa ating panahon. Higit sa prinsipyo, ang mga mahusay at napag-isipang pananaw at programa ng mga partidong pulitikal ang maaring magsabuhay ng kristiyanong pananaw sa mundo.
Paanyaya sa mga pari at religious na huwag tumigil sa patuloy na pagpuna at pagpapaalala para sa pananagutan ng mga nahalal na kandidato at mga adyendang pulitikal sa kanilang mga inendorso.
Ang buong Simbahan — layko, kaparian, at religious — ay marapat na ilahok nang kritikal ang pamahalaan at ang mga programa nito sa mga pagpapahalaga kaugnay ng Ebanghelyo. Hindi sila dapat natatakot upang punahin ang kanilang dati nang na-endorsong pulitiko at partido, at hingin sa kanila na maging panagutan ito sa mga tao.
Hindi tayo “fans club” kundi mga “mamamayan”. Hindi tayo mga panatiko, subalit mga propeta.
Ang mga propeta ay humirang sa mga hari subalit sila rin ang tumuligsa sa kanilang mga pang-aabuso. Si Nathan laban kay David; si Elias laban kay Ahab; si Isaias laban kay Hesekias.
Sa ganitong pamamaraan, tayo ay tinatawagang maging propeta na patuloy na nagsasalita sa panig ng katotohanan laban sa kapangyarihan kahit sinuman ang nasa posisyon.
Para sa atin, walang political agenda na absolute. Tanging Kaharian ng Diyos. Tayo ay mga tagapaglingkod, hindi mga tagapagtayo; katiwala, hindi tagapagligtas. Kami ay mga propeta ng hinaharap na hindi napapasa-atin.
Isinalin mula sa Ingles ng Archdiocese of Lingayen-Dagupan.
Si Father Daniel Franklin Pilario, C.M. ay isang theologian, professor, at pastor ng urban poor community sa Payatas. Siya rin ay Vincentian Chair for Social Justice sa St. John’s University sa New York.
